Yüksek Montanlı Mevduat

Gazetelerin ekonomi sayfalarında hemen her ay Türkiye’deki milyoner sayısındaki değişim haber yapılır ve bu haberlerde genellikle milyoner sayısının arttığı belirtilir. Ancak yüksek enflasyon oranlarımızdan dolayı milyoner olmanın her geçen yıl giderek kolaylaştığı söylenebilir. Örneğin Merkez Bankası’nın enflasyon hesaplayıcısı kullanıldığında, 2003 Ocak ayında bankaya yatırılan 1 milyon TL’lik mevduat enflasyon oranı kadar artsa, bugün yaklaşık 4,5 milyon TL olmaktadır. Yani bu hesaba göre 2003 yılında 1 TL’ye alınabilecek mal ve hizmetler bugün 4,5 TL’ye alınabilmektedir. Başka bir açıdan bakıldığında da, 2003’teki 230 bin liranızın aynı hesapla 1 milyon TL’yi aştığı söylenebilir. Bankadaki paranızı artıran şey şüphesiz enflasyon değil faiz oranıdır. Ancak mudiler en az beklenen enflasyon oranı kadar faiz isterler ki satın alma güçleri azalmasın. Dolayısıyla enflasyon arttıkça faiz oranları da artar. Son birkaç yılda enflasyon oranları ciddi artışlar gösterip mevduat faiz oranlarını geride bıraktığı için mudiler döviz tevdiat hesaplarını daha çok tercih eder olmuşlardır. Böylece döviz hesaplarının mevduat içindeki oranı 2011'deki %30 seviyelerinden %50'lere ulaşmıştır. Dolarizasyonun tek nedeni bu durum değildir ancak en önemli nedenlerinden biridir.

Milyonerlik kavramının önemi bu sebeplerle her geçen yıl azalsa da, hala kullanılan bir ölçüttür. BDDK da 1 milyon TL üzeri mevduatı yüksek montanlı mevduat olarak tanımlamakta ve toplam mevduatın yüzde kaçının yüksek montanlı olduğunu aylık bültenleri ile yayımlamaktadır.

Aşağıda yer alan grafikte yüksek montanlı mevduatın toplam mevduat içindeki oranı yer almaktadır. Bu oran 2003 yılında %24 iken Ekim 2018’de %55’e yükselmiştir. Servetteki artışın bu oran üzerinde şüphesiz etkisi vardır ancak yüksek enflasyon oranlarıyla yaşamaya devam ettiğimiz sürece bu oran artmaya devam edecektir.  

  

Peki, milyoner sayısı şu kadar arttı veya yüksek montanlı mevduatın toplam mevduat içindeki oranı arttı şeklindeki haberler gereksiz mi? Değil tabii ki, ancak daha faydalı hale getirilebilir. Enflasyon arındırarak veya gelir dağılımı istatistiklerinde olduğu gibi mevduatın yüzde şu kadarı, şu kadar kişinin elinde şeklindeki analizler ile daha yararlı bilgiler sunulabilir.