Bankaların en önemli kaynağı mevduattır. Diğer taraftan tasarrufların önemli bir kısmı da mevduat hesaplarında değerlendirilir. Vadeli mevduat hesaplarından en azından ilgili dönemde gerçekleşecek olan enflasyon kadar faiz getirmesi beklenir. Şayet enflasyon oranının altında bir faiz söz konusu olursa, yatırımcının satın alma gücü azalır ve tasarrufunu alternatif alanlarda değerlendirmeye çalışır ki son yıllarda ülkemizde olan da budur. Çoğu mevduat hesabı enflasyonun altında getiri sunmaktadır. Dolayısıyla tasarruf sahipleri döviz tevdiat hesaplarını daha çok tercih etmeye başlamışlardır. Böylece 2010 yılında %30’a kadar gerileyen döviz hesaplarının mevduat içindeki oranı, 2018 yılı itibariyle %50’yi aşmıştır.
Bu yazıda mevduata uygulanan en yüksek faiz oranlarını bulacaksınız. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası mevduata uygulanan en yüksek faiz oranını aylık olarak sunmaktadır. Aşağıda yer alan grafikte 1 aya kadar vade ile açılan mevduat hesaplarının en yüksek faiz oranları yer almaktadır. Bu oran Eylül 2018 itibariyle %33 olarak gerçekleşmiştir. Bankalar farklı tutar, vade ve müşterileri için farklı oranlar uygulamaktadır. Eylül ayında %33 ile mevduat hesabı açılmıştır. Ancak Merkez Bankası, banka veya şube bilgisi vermediği gibi, bu orandan kaç kişinin yararlandığı ya da kaç Türk Lirası’nın bu orandan faizlendirildiği bilgisine de yer vermemektedir. Bu oran sadece o ay kullanılan en yüksek faiz oranı olarak sunulmaktadır. %33 gibi oldukça yüksek bir orandan mevduat toplayan bankaların nasıl kredi kullandıracağı ve kâr edeceği sorusu akla gelebilir. Ancak bankaların mevduata ödedikleri ortalama faiz çok daha düşüktür. Örneğin bu oran Eylül 2018’de %21,21’dir. Şüphesiz bu oran da yüksektir ancak %33’ün oldukça altındadır da. Ortalama bu olduğuna göre bu oranın altında açılan mevduat hesapları da bulunmaktadır. Farklı banka, şube, müşteri ve tutar için vadeli mevduat hesaplarına ödenen faizin bu denli farklılaşmasını şüphesiz çok sağlıklı değildir. Ancak günümüz koşulları da, pek olağan değildir.
Merkez Bankası bu alanda 2011 yılının son ayından itibaren veri sunmaktadır. Grafikten de görüleceği üzere genelde %15 seviyelerinde seyreden 1 aya kadar vadeli mevduatın en yüksek faizi 2018 yılı itibariyle ciddi artışlar göstererek %33’e ulaşmıştır. Aşağıda yer alan grafikte de 3 aya kadar vadeli mevduatın en yüksek faizi yer almaktadır. Bu vadedeki en yüksek mevduat faizi Eylül 2018’de %32,5 olarak gerçekleşmiştir. Vadeli mevduat hesaplarında en çok tercih edilen vade bu olmaktadır.
Aşağıda yer alan grafikte de 6 aya kadar vade ile açılan mevduat hesaplarının en yüksek faizi bulunmaktadır. Burada da en son oran %32,5’tir.
Sonraki grafik 1 yıla kadar vade ile açılan mevduat hesaplarının en yüksek faiz oranını göstermektedir. Buradaki en son oran %32’dir.
En son grafiğimiz ise 1 yıldan daha uzun vadeye sahip olan mevduat hesaplarının en yüksek faizini göstermektedir. Uzun vadeli mevduatın en yüksek faiz oranı Eylül 2018’de %33 olarak gerçekleşmiştir.
2018 yılında mevduata ödenen en yüksek faiz oranının önemli ölçüde arttığı ve bu artışın tüm vadelerde gerçekleştiği görülmektedir. Artışların tüm vadelerde görülmesinden dolayı faizlerin düşmekte direnç göstereceği belirtilebilir. Faizlerin düşmesi için enflasyonun düşmesi gerekmektedir. Bunun için de sıkı para politikasının maliye politikası ile desteklenmesi lazımdır. Ekonominin büyüme hızının yavaşladığı ve negatif büyüme oranlarının beklendiği bir ortamda para ve maliye politikasının uyum göstermesi ise daha zor görünmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder